Amerikalı Renk Ustası Kelly Ellsworth

Kelly Ellsworth resim sergisi Paris’te Louis Vuitton Vakfı Müzesinde 4 Mayıs 2024 tarihinde açıldı. Matisse Kırmızı Atölye sergisi ile karşılaştırmalı geziliyor ki bu da yine müzeye çok yakışan bir küratörlük marifeti. Aynı şeyi Jane Mitchell ve Monet ilişkisini kurarak 3 yıl önce yapmışlardı.

Sergi ile ilgili fotoğrafları yazının sonunda bulacaksınız.

Resim sanatında renk konusuna büyük önem veren ressamlar vardır. Bu ressamlar, renk kullanımıyla sanat tarihinde önemli bir yer edinmişlerdir. İşte bunlardan bazıları:

• Vincent van Gogh: Van Gogh, canlı ve cesur renk kullanımıyla tanınır. “Yıldızlı Gece” ve “Ayçiçekleri” gibi eserlerinde güçlü renk paletleri kullanmıştır.
• Claude Monet: İzlenimci ressam Monet, doğanın renklerini ve ışığın değişen etkilerini ustalıkla yansıtır. “Nilüferler” serisi bu ustalığının güzel bir örneğidir.
• Henri Matisse: Parlak ve canlı renklerin öncüsü olan Matisse, “Dans” ve “Kırmızı Oda” gibi eserlerinde renklerin duygusal etkisini araştırmıştır.
• Wassily Kandinsky: Soyut sanatın öncülerinden olan Kandinsky, renklerin ruhsal ve duygusal etkilerini araştırmıştır.
• Mark Rothko: Büyük renk blokları kullanarak izleyicilere derin duygusal deneyimler yaşatmayı hedeflemiştir.
• Paul Gauguin: Özellikle Tahiti döneminde güçlü ve doygun renkler kullanmıştır. “Tahiti’de Kadınlar” gibi eserlerinde tropikal renklerin zenginliğini yansıtır.
• Pablo Picasso: Kariyerinde farklı dönemlerinde renklerle oynamış, özellikle “Mavi Dönem” ve “Pembe Dönem” gibi evrelerinde belirli renk paletlerini yoğun bir şekilde kullanmıştır.

Renk teorisi, renklerin doğasını, etkileşimlerini ve insan algısını inceleyen bir disiplindir. Bu alanda önemli katkılarda bulunmuş teorisyenler de vardır:

• Isaac Newton: Prizmayı kullanarak beyaz ışığın renklerine ayrıldığını göstermiştir.
• Johann Wolfgang von Goethe: “Renk Teorisi” adlı eserinde renk algısının psikolojik yönlerini incelemiştir.
• Albert Munsell: Renkleri ton, değer ve doygunluk olarak sınıflandıran bir sistem geliştirmiştir.
• Wilhelm Ostwald: Renkleri bir piramit şeklinde organize eden bir sistem geliştirmiştir.

Bu teorisyenler, renklerin bilimsel ve sanatsal yönlerini anlamamıza büyük katkılarda bulunmuşlardır. Her biri, renk teorisinin farklı bir yönüne odaklanmış ve renklerin nasıl algılandığı, kullanıldığı ve düzenlendiği konularında önemli eserler ortaya koymuştur.

Kelly Ellsworth de bu büyük isimlerin arasında yer alıyor. Louis Vuitton Vakfı’nda düzenlenen retrospektif sergisinde, 1949 ile 2015 yılları arasında yaptığı yüzün üzerinde resim, heykel, çizim, fotoğraf ve kolajı sergileniyor. Kelly, Jasper Johns ve Josef Albers gibi önemli renk teorisyenlerinden etkilenmiştir.

Kelly Ellsworth gibi renk teorisi ve renk kullanımı konusunda uzman olan diğer sanatçılar ve teorisyenler arasında birkaç öne çıkan isim bulunmaktadır:

1. Josef Albers: Albers, renk teorisi üzerine yaptığı çalışmalarla bilinir ve “Interaction of Color” adlı kitabı renk eğitimi konusunda klasik bir referans olarak kabul edilir. Bauhaus ve Black Mountain College’da öğretim üyeliği yapmıştır. Renklerin birbirleriyle olan ilişkilerini ve etkileşimlerini incelemiştir.
2. Johannes Itten: Itten, Bauhaus okulunun önemli figürlerinden biridir ve renk teorisi üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınır. “The Art of Color” adlı kitabı, renk teorisi ve pratikleri üzerine temel bir eserdir. Bauhaus okulunda dersler vermiştir.

3. Bridget Riley: Riley, Op Art akımının önde gelen isimlerindendir ve optik illüzyonlar yaratmak için renkleri ustalıkla kullanır. Renklerin görsel algı üzerindeki etkilerini araştıran eserleriyle bilinir.
4. Leatrice Eiseman: Pantone Renk Enstitüsü’nün yöneticisi olan Eiseman, renk psikolojisi ve trend tahminleri konusunda uzmandır. Renklerin pazarlama ve tüketici davranışları üzerindeki etkileri üzerine araştırmalar yapar.

Bu isimler, renk teorisi ve sanatı üzerine yaptıkları çalışmalarla Kely Ellsworth ile benzer bir derinliğe ve etkiye sahiptirler. Her biri, renklerin gücünü ve potansiyelini keşfetmiş ve bu bilgiyi sanat veya tasarım alanında kullanarak önemli katkılarda bulunmuştur.

Piet Mondrian ve Paul Klee de renk teorisi ve sanat konusundaki katkılarıyla bu listeye eklenebilir. Her iki sanatçı da renklerin kullanımı ve teorisi konusunda önemli çalışmalara imza atmışlardır:

1. Piet Mondrian: Mondrian, Neoplastisizm akımının öncüsü olarak bilinir. Sanatında yatay ve dikey çizgiler ile birincil renkleri (kırmızı, mavi, sarı) kullanarak sadeleştirilmiş kompozisyonlar yaratmıştır. Onun çalışmaları, renklerin ve biçimlerin mutlak uyumunu arayan bir estetik anlayışın ifadesidir. Mondrian’ın renk kullanımı ve soyutlama yaklaşımı, modern sanatın önemli dönüm noktalarından biridir.
2. Paul Klee: Klee, Bauhaus okulunda öğretmenlik yapmış ve renk teorisi üzerine önemli dersler vermiştir. Renklerin duygusal ve psikolojik etkilerini araştıran Klee, eserlerinde renklerin incelikli ve yaratıcı kullanımıyla dikkat çeker. “Pedagogical Sketchbook” ve “On Modern Art” adlı yazıları, renk teorisi ve sanatın diğer prensipleri üzerine derinlemesine düşüncelerini içerir.

Bu sanatçılar, renklerin sanatsal ifade ve teorik anlamda nasıl kullanılabileceğini araştırarak, modern sanatın gelişimine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Hem Mondrian hem de Klee, renklerin ve formların sanatsal ifade üzerindeki etkilerini derinlemesine inceleyerek, sanat tarihinde kalıcı izler bırakmışlardır.

Jasper Johns da renk kullanımı ve teorisi konusundaki katkılarıyla dikkate değer diğer bir sanatçıdır. Onun çalışmaları da Kely Ellsworth, Josef Albers, Johannes Itten gibi isimlerle birlikte değerlendirilebilir. Jasper Johns, özellikle modern ve çağdaş sanat dünyasında önemli bir figürdür. İşte onun renk teorisi ve sanata katkıları hakkında bazı noktalar ise şöyle sıralanabilir:

• İkonik Kullanım: Johns’un eserlerinde Amerikan bayrağı, hedefler, haritalar gibi ikonik semboller ve nesneler sıkça yer alır. Jasper Johns bu nesneler aracılığıyla renkleri ve formu sorgular, sorgulatır.
• Renk ve Anlam: Johns’un çalışmaları, renklerin sadece görsel bir öğe değil, aynı zamanda sembolik ve anlam yüklü olduğunu gösterir. Özellikle Amerikan bayrağını kullandığı eserlerinde, renklerin sembolik anlamlarını ve izleyiciler üzerindeki etkilerini araştırır.
• Enkaustik Teknik: Johns, boya ve balmumunu karıştırarak oluşturduğu enkaustik tekniğini kullanır. Bu teknik, renklerin yüzeyde nasıl göründüğünü ve bize renklerin neler hissettirildiğini anlamamızı sağlamaya çalışır.
• Postmodern Yaklaşım: Johns’un renk kullanımı, postmodern sanatın tüm özelliklerini taşır. Geleneksel renk teorilerini sorgulatan ve dönüştüren bir yaklaşımla, renklerin algılanışını ve kullanımını yeniden yorumlar.

Jasper Johns’un renk kullanımı ve sanat anlayışı, onu çağdaş sanat dünyasında önemli bir yere yerleştirir. Renklerin sembolik ve psikolojik anlamlarını araştırarak, izleyicilere farklı bir bakış açısı sunar. Bu nedenle, onu renk teorisi ve kullanımına katkıda bulunan önemli sanatçılar arasında saymaktayız.

Ellsworth Kelly ‘ye geri dönelim, kendisinin mimari ve doğadan ilham alarak XX. yüzyılın ikinci yarısında soyutlamayı yeniden tanımladığı söyleyabiliriz. Fransa’da geçirdiği yıllar, eserleri için temel bir dönem olmuştur. Fransa’da geçirdiği süre boyunca, kendine özgü soyut dilini geliştirmiş ve 1954’te ABD’ye dönerek eserlerini bu tarzda üretmeye devam etmiştir. Kelly’nin eserleri, minimalist sanatın gelişimi bağlamında algılanmakla birlikte, onun formlar ve renkler arasındaki uyum sağlama çabaları onu bu akımdan ayrılır.

Kelly Ellsworth’un Önemli Eserleri ve Katkıları:

• Yellow Curve (1990): Bu eser, resmin duvarda değil, yerde durduğu ve formunun yarattığı etkiyi artırdığı bir çalışmadır.
• Fotoğraflar ve Bitki Çizimleri: Kelly’nin fotoğrafları ve bitki çizimleri, onun dünyayı nasıl gördüğünü ve doğadaki şekillere karşı olan hayranlığını yansıtır.
• Kartpostallar: Kelly, kartpostalları kolaj için zemin olarak kullanmış ve bu çalışmaları yaratıcı sürecinin bir parçası olarak görmüştür.

Ellsworth Kelly’nin sanatı, renklerin ve formların sanatsal ifade üzerindeki etkilerini derinlemesine inceleyerek, çağdaş sanatın gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Onun eserleri, renklerin gücünü ve potansiyelini keşfederek sanat dünyasında kalıcı bir etki bırakmıştır.

Ellsworth Kelly’nin Sanat Hayatı ve Katkıları

Fransa Yılları (1948-1954): Ellsworth Kelly, Boston Güzel Sanatlar Okulu’ndan mezun olduktan sonra 1948’de Paris’te yaşamaya başladı. Fransa’da geçirdiği altı yıl, eserleri için çok önemli bir dönem oldu. Kelly, doğrudan çevresindeki görsel ortamdan ilham alarak, soyut dışavurumculuktan bağımsız bir tarz geliştirdi. Bu dönemde Jean Arp, Constantin Brancusi, Alexander Calder ve Georges Vantongerloo gibi isimlerle tanıştı. Kelly’nin çalışmaları, hem gerçek dünyadan alınan formların kökeniyle hem de eserlerinin çift anlamlılığıyla öne çıktı.

Transatlantik (1952-1956): Fransa’da, Kelly ilk monokrom eserini Monet’nin Giverny’deki atölyesi ve bahçesini ziyaretinden ilham alarak gerçekleştirdi. Ülkenin güneyinde başarılı renk denemelerini yaptı. ABD’ye döndüğünde, bu canlı renk paletini ve özgün formları eserlerine yansıttı. Ancak, eserleri ABD’de hakim olan soyut dışavurumculuk akımıyla uyumsuzdu. 

Öz ve Duyarlılık: 1954’te ABD’ye döndüğünde Kelly, formlarını özüne indirgerken paletini de sınırlamıştır. Geniş bir repertuardan yararlanarak, resimden heykele kolayca geçiş yapan kompozisyonlar üretti. 1960’ların ortalarına doğru, Kelly’nin eserleri minimalist sanatın gelişimi bağlamında algılandı. Ancak, formlar ve renkler arasındaki uyum sayesinde minimalist akımdan ayrıldı.

Mimari ve Mekân: Kelly’nin eserlerinde mimari unsurlar önemli bir yer tutar. Onun için görme deneyimi, resmin yüzeyi ile göz arasındaki mekânda gerçekleşir. Mimari, eserlerinin ölçeğini belirler. 1950’li yıllardan itibaren Kelly, geleneksel tablo formatının ötesine geçmek istemiştir. “Duvar, üzerine bir şekil yerleştirdiği zemin olarak eserinin bir bileşenidir,” der Kelly. Örneğin, Color Panels for a Large Wall II (1978) adlı poliptiği, National Gallery of Art’ın avlusunda görülebilir.

Fotoğraflar: Kelly, 1950’lerin başında fotoğraf çekmeye başladı. “Fotoğraf benim için şeyleri başka bir açıdan görmenin bir yolu,” derdi. Fotoğrafları, onun dünyaya nasıl baktığını göstermektedir. Hiçbir resmi veya heykeli belirli bir fotoğrafla ilişkilendirilemez, ancak bu görüntüler onun vizyonunu gösterir.

Bitki Çizimleri: Ellsworth Kelly’nin doğanın formlarına olan hayranlığı, hayatı boyunca yaptığı sayısız bitki çizimlerinde görülür. Bu çizimler, sanatçı eline olan inancını gösterdiği çalışmalarıdır. Kelly, 1949’dan itibaren fırça darbelerinin izlerini ortadan kaldırmıştır.

Kartpostallar: Kelly, Fransa’da yaşarken kartpostalları kolajlar için zemin olarak kullanmaya başlamıştır. Bu eserlerinde, soyutlama ve figürasyon arasındaki sınırı kaldırarmaya çalışmıştır. Eserleri, mizah ve gizemi iç içe göstermeyi amaçlamaktadır. Kelly’nin kartpostalları, onun yaratıcı yönünü gösterir.

21. Yüzyıl: Yarım asırdan fazla bir süre boyunca, Kelly şekiller ve renkler üzerine bir söz dağarcığı geliştirmiş ve bu dili incelemiştir. Kelly, “Bence hepimizin sanattan beklediği şey, bir durağanlık hissi, günlük hayatın kaosuna bir karşı koyuştur,” derdi. Onun sanatı, dünyanın karmaşıklığını sabitlemeye çalışırken, akışın gerçekliğini ve sanatın açık, tamamlanmamış bir durum olarak kalmasını hedefler.

Louis Vuitton Vakfı ve Oditoryumu: Kelly, Louis Vuitton Vakfı’nın oditoryumu için yaptığı son eserlerinden biriyle mekânın tüm görsel verilerini dikkate alarak tam bir sanat eseri yaratmıştır. Oditoryuma girildiğinde, izleyici Spectrum VIII’i, sahne arkasını oluşturan ve sarı renk skalasında 12 birleşik paneli görür. Paneller, salonun mimari özelliklerini belirlerken, renklerin ve formların uyumu izleyiciye hoş bir deneyim sunar.

Ellsworth Kelly’nin Mirası: Ellsworth Kelly’nin sanatı, renklerin ve formların gücünü ve potansiyelini bize gösterirken modern sanat dünyasında önemli bir etki bırakmıştır. Eserleri, renklerin sembolik ve duygusal anlamlarını araştırarak, izleyicilere farklı dünyalara götürür. Kelly, Renk teorisi ve sanata katkıda bulunan çok önemli bir sanatçıdır.

Bu sergi, Kelly’nin yüzüncü doğum yılı kapsamında, onun renk ve form üzerindeki ustalığını kutlamak için düzenlenmiştir. Sanatçının eserleri, modern sanat dünyasında önemli bir yer tutar. Matisse’in Kırmızı Atölye adlı sergiyle karşılaştırmalı gezilebilen bu renk dehası Kelly Ellsworth sergisi insanda farklı bir enerji yaratıyor Paris’e yolunuz düşerse ve resim seviyorsanız mutlaka gezin deriz.

Yıllar önce yaptığı başarılı ve renkli bilboard reklamlarıyla kendisine haklı bir yer edinen giyim markası Benetton yıllardır herhangi bir reklam yapmadan ektiğini biçiyor ve miras yemeğe devam ediyor. Marka hala ürünlerini başarılı bir şekilde pazarlayıp satabiliyor. Bravo demeli.. Benettonun hikayesine bir bakalım isterseniz..

Benetton Renkli bir hikaye

Markanın öncü iletişim anlayışı sıklıkla tartışmalara yol açmıştır. Ancak bu durum, Benetton’ın yenilik trenine nasıl hep zamanında atladığını göstermektedir.

Benetton markası genellikle yaratıcı katkısından çok anlattığı hikaye ile ilişkilendirilir. Geçen temmuz ayında Jean-Charles de Castelbajac’ın yerine yaratıcı yönetmen olarak atanan Andrea Incontri, İtalyan evin kolektif hafızada bıraktığı izi kabul ediyor. Ancak, Oliviero Toscani’nin provokatif reklamları ile yetinmek, Benetton’ın elli sekiz yıl önce kurulduğundan beri avant-gardist yaklaşımla ile  pazarı nasıl bir araya getirdiği konusundaki  kapasitesini küçümsemek olur. Şunu söylemek gerekir , hala Benetton ailesinin kontrolündeki moda şirketi modern İtalyan kapitalizminin bir yansımasıdır: bir taraftan rakamlara ve tasarıma bakarken , diğer gözü ile sanatsal ve sosyal gelişimi takip etmektedir.

Dayanıklı modernlik

Her şey, 1965 yılında Trévise yakınlarında, örgü uzmanı bir kardeş grubu olan Giuliana, Luciano, Gilberto ve Carlo’nun  Benetton adı altında markalarını başlatmalarıyla gelişti. Başarı gecikmedi: ilk yurtdışı mağaza 1969’da Paris’te açıldı, yeni markalar ortaya çıktı, 1974’te Sisley markası satın alındı. Mevcut isim, United Colours of Benetton, ilk olarak bir reklam sloganı olarak 1989’da benimsendi. Şirketin merkezi, 1968’de aile tarafından satın alınan, XVII. yüzyıldan kalma muhteşem Minelli villasına yerleşti. On beş yıl süren restorasyonu, grup için fabrikaları ve mağazaları tasarlamakla da görevlendirilen mimar çift Afra ve Tobia Scarpa tarafından üstlenildi. Ancak ailenin gözü ileriye bakıyordu. 1993’te, Benetton, Tadao Ando’ya Avrupa’daki ilk eserini inşa etme imkanı tanıdı. Tarihi bir villa yenilendi ve içinde çağdaş  sanatsal araştırmalar merkezi Fabrica’nın kuruldu. Yaklaşık otuz yıl, Fabrica yılda iki kez 25 yaş altı yirmi sanatçıyı kabul etti, ve  burada uygulamalarını geliştirdiler. Mimarlık eğitimi almış ve tasarım alanında deneyim kazanmış olan Andrea Incontri, koleksiyonlara yeni bir soluk getirdi. İki yıl önce gerçekleştirilen sonbahar-kış defilesi, iş kıyafetleri, çok beğenilen  örgüler, doygun renkler ve tekrarlayan poaternler ve  baskılarla markanın güzel bir vizyonunu sunuldu.  Moda devinin endüstriyel kapasitelerini anlama olanağı bulduk. Ancak Benetton’ın başka bir tür zenginliği daha var: arşivleri. Scarpa tarafından yeniden tasarlanan eski bir fabrikada yer alan arşivler randevu ile gezilebiliyor. Burada, iki mimarın tasarladığı ikonik  bir kazak dahil, canlı renk paletleri, iplikler, makineler ve yayınlar görülebilir.  Toscani’nin 1984’ten 2020’ye kadar  bazı fotoğrafları şaşırtıcı şekilde çağdaş kalmış. Bu arşivdeki koleksiyonlar, tarihsel olayları anlatmaktan çok, ailenin her zaman sergilediği dünyaya bakış açılarını bize göstermektedir.

Aynı anda Walker Evans ve Man Ray nasıl olunabilir? Bu Weegee’nin sırrı mıydı? Yoksa sır arabanın bagajındaki telsizde miydi?

Paris’teki Henri Cartier-Bresson Vakfı, daha çok New York’un kenar mahallelerini belgelemesiyle tanınan fotoğrafçı Arthur Fellig, yani Weegee’nin sergisini açtı. Bu sergiyi gezene kadar Weegee’nin (1899-1968); sadece yerde yatan cesetlerin, yangınların, trafik kazalarının veya bir kamyonetin arkasına sıkışmış şanssız insanların fotoğraflarını çeker sanırdım. Bu düşüncem çok da yanlış değil aslında, çünkü bu Amerikalı fotoğrafçı, 1935’ten 1947’ye kadar, on yıldan fazla süre boyunca bu tarz fotoğraflar çekmiş. Özellikler geceleri, olay yerine ulaşan ilk gazeteci olmak için arabasının bagajında daktilo ve büyük flaşlı makineleri bulundurmakta, ayrıca yanındaki polis radyo frekansına bağlı telsizle de olayları dinlemekteydi. Sürekli New York sokaklarında dolaşarak ve basına satabileceği bir sonraki olayı aramayı bir hayat biçimi olarak belirlemiş, bu nedenle arabasında yatmakta, arabasında tıraş olmaktaydı. 1945’te yayımlanan ilk kitabı Naked City’de bu şok edici fotoğraflarla ün kazanıyor ve 20. yüzyıl fotoğrafçıları arasında kendine önemli bir yer ediniyor ve fotoğraflarının arkasına “Weegee” damgası basmakla tanınıyor.

Bu dönemden sonra, fotoğrafçının tarzı tamamen değişiyor. Karanlık alanlarda fotoğraf çekmeyi bırakıyor ve  eğlenceye mekanlarını dolaşmaya başlıyor. Sinema, lunapark, sirk, toplumsal ve kültürel etkinliklerden fotoğraflar üretmeye başlıyor. Daha sonra Hollywood’a yerleşen Weegee, yaklaşık yirmi yıl boyunca kendi deyişiyle “kurgu fotoğraflarını” geliştiriyor. Laboratuvarında çeşitli teknikler kullanarak, ünlülerin ve politikacıların portrelerini kafasına göre değiştiriyor, yorumluyor. Weegee’nin çalışmalarının bu iki farklı dönemi, hem tür hem de estetik açıdan radikal bir değişime işaret ediyor. 

2023 yılında Henri Cartier-Bresson Vakfı’nın direktörü olan Clément Chérout, Weegee’nin yaşadığı durumun fotoğraf tarihi için de önemli bir dönüşüm olduğu düşüncesiyle, bir sergisini yapmayı planlıyor. Bir kişi, aynı anda hem Walker Evans hem de Man Ray nasıl olabilir diye sorguluyor. O dönemin eleştirmenleri ve tarihçileri bu iki dönemi o zamanlarda incelemişler ve  New York dönemine “iyi Weegee” diyorlarken, diğer deneysel çalışmalarını küçümsemişler.

Toplumun Göstergesi:

HCB Vakfındaki Sergi, Weegee’nin bu iki yüzünü birleştirerek estetik tutarlılığını vurgulamayı amaçlamış. Bir arada incelendiğinde, Weegee’nin karanlık iç burkan portreleri bize Amerikan toplumunun bir yüzünü gösteriyor. Clément Chérout’a göre Weegee, 68 kuşağının öncülerinden Guy Debord’un bir ilham kaynağı haline gelmiştir. Debord, fotoğrafçının ölümünden bir yıl önce en önemli eseri olan The Society of the Spectacle’ı yayımlamıştır. 

Weegee’nin sanatını anlamak için biraz geçmişine de bakmakta yarar var.  Ascher Fellig, Amerika Birleşik Devletleri’ne Macaristan’dan göç eden babasının yanına  10 yaşındayken geliyor. Arthur olarak yeniden adlandırılan Fellig, New York’un Lower East Side’daki Yahudi mahallesinde yoksulluk içinde büyüyor. Fotoğrafçı olduktan sonra, geçmişini hiç unutmaz. Weegee’nin fotografik dili, serginin başından  itibaren net bir şekilde okunuyor. İlk salonda kurşunlanmış cesetler, trafik kazaları, yanan binalar var. Diğer salonda ise yoksulların yaşam koşullarını gösteren fotoğraflar. Sıcaktan bunalmış şekilde yangın merdiveninde uyuyan çocuklar, kar fırtınasında atını çekmek zorunda kalan at arabalı satıcı fotoğrafları bazı örneklerdi. Bu görüntüleri, kendi sözleriyle, “acımasız sosyal belgeler” olarak görüyor. Aktivist olmasa da, güçlü bir politik bilince sahip olan Weegee, sol görüşlü gazetelere yaptığı katkıların yanı sıra, fotoğrafı özgürleştirme aracı olarak kullanan New Yorklu fotoğrafçıların, “Photo League” grubunun da bir üyesidir.

Weegee, ele aldığı olay fotoğraflarının altına bazen komik, bazen de ironik metinler de koyduğu gibi, fotoğrafladığı sahnelerde görsel işaretlerle oynamaktadır. Örneğin, “Yangınla mücadele edin!” sözleri yazan bir reklam panosu olan, ancak yanmış bir binanın fotoğrafını çekmeyi önemser. Bu kompozisyona olan hassasiyeti, suç sahnelerini tiyatro sahnelerine dönüştürme yaklaşımı, “Balcony Seats at a Murder” (Cinayeti Balkon Koltuğundan izleyin) gibi başlıklarla ortaya çıkar. 

1955 yılında Hollywood’da çalışmaya başlayan Weegee, oradaki sirklerde gösteri yapan akrobatları, palyaçoları ve dansçıları fotoğrafladığı gibi, sinema salonlarına girip izleyicilerin yüzlerindeki ifadeleri fotoğraflaması gibi ilginç ve bir o kadar da meraklı bir bakış açısına sahiptir. “La Critique” adlı bir fotoğrafta, Bowery gibi New York mahallesindeki sıradan bir kadının yüzü ile Metropolitan Opera’nın galasına giden iki şık kadının siluetlerini karşılaştırır ve mesajını iletmek için de bakışlarını kullanır. Weegee, fotoğraflarına suç sahnelerini, olay mahallilerini fotoğraflarken, aynı zamanda büyük bir merakla hareket eden yayaların görüntülerini eklemiştir. Bu fotoğraflarda kişilerin olayın kendisinden çok, bu olayları izleyenleri gözetlemeye odaklanmış olduğunu görüyoruz. Yazılı basın, o gün de bugün olduğu gibi bu tür olaylara hep büyük bir ilgi göstermiştir.

Karikatür Fotoğraflar:

1940’lı yıllarda, gangsterlerin ve diğer suç sahnelerinin fotoğraflarından sıkılan Weegee, ilgisini tamamen farklı bir dünyaya çevirmiş. Bazı fotoğrafları Amerikan sınıfları arasındaki uçurumu ve kapitalist toplumun bu uçurumu nasıl derinleştirdiğini çok başarılı bir şekilde göstermektedir. Sinema endüstrisi için çalışan Weegee, işlerinin büyük hayranı olan Stanley Kubrick tarafından Strangelove’un (1964, Dr. Strangelove) back stage’ine, kamera arkasını fotoğraflaması için davet edilir. Buradaki çalışmaları sonucunda ünlü “foto-karikatürlerini” geliştirmiştir. Bununla birlikte, ünlülerin portrelerini grotesk hale getirene kadar deforme ederek Hollywood yıldız sistemine meydan okumuş olduğunu da gözden kaçırmamak gerekir. Weegee’nin iki yönünü de ele alan Henri Cartier-Bresson Vakfı, toplumumuzun imajla olan kötü ilişkisi üzerine  de eğilmiş, bu ilişkiye zamanında adeta kâhin gibi yaklaşan  bu büyük fotoğrafçının keskin zekasına saygı duruşunda bulunuyor.

30 Ocak – 19 Mayıs 2004, Henri Cartier-Bresson Vakfı, 79, rue des Archives, 75003 Paris, www.henricartierbresson.org

Sanat eserleri pazarı süratli bir şekilde değişiyor, dönüşüyor. Galerilerin %75 i sanatçılara sipariş vererek galerini döndürüyorlar. Sanatçılar da yaşam sıkınıtsı çekmeseler de galerilerin memurları oluyorlar.

Eski günlerde, galeriler sanatçılardan gelen eserleri asarlardı; ancak şimdi, sanatçıların sürekli olarak yeni eserler üretmeleri gerekiyor. Bu durum, artık sanat üretiminin sinema ekonomisine benzer bir hale geldiğini gösteriyor.

Galeriler özellikle yeni eserlerin sergilendiğine vurguluyorlar.

Lale buketi adlı Jeff Koons eseri Bu eser Bataclan kurbanlarına atanmış bir eser. Petit Palais yanına 2019 da yerleştirildi.

Bu sergilerde eserlerin çoğu, o etkinlikler için özel olarak yapılmış. Örneğin, FIAC Direktörü Jennifer Flay’e göre, çağdaş sanat stantlarının %75’indeki eserler özel üretim. Sanatçılar, büyük ölçeklerde çalışmayı ve sıklıkla üretimi artırmayı tercih ediyorlar. Bu da sanat üretim ajanslarının, örneğin Arter’ın, ciroda büyük artışlar görmesine neden oluyor.

Sanat dünyası, finansal eşitsizliklerle de karşı karşıya. Bazı sanatçılar, üretimlerinin mali ve ekonomik kontrolünü elinde tutmayı tercih ederken, diğerleri galeriler ve koleksiyoncuların finansal desteğine bağlı kalıyor. Bu durum, sanat üretiminin giderek daha çok bir meslek haline geldiğini ve teknik, idari ve finansal uzmanlık gerektirdiğini gösteriyor.

Bunun yanı sıra, sanat üretimi sürdürülebilirlik ve çevre dostu uygulamalarla da uyumlu hale getirilmeye çalışılıyor. Bu yeni yaklaşım, eserlerin üretim şeklinin, aktardıkları mesajlarla tutarlı olmasını sağlamayı hedefliyor. Özetle, çağdaş sanat üretimi, hem ölçek hem de yöntem açısından büyük bir evrim geçirmekte ve bu, hem sanatçılar hem de sanat dünyasının diğer paydaşları için yeni zorluklar ve fırsatlar yaratmakta.