Moldovalılar Rusya ile bir savaştan korkuyor mu?

28 Ocak 2025 tarihinde Moldova’nın Paris’teki  Büyükelçisi Corina Calugaru yabancı gazetecileri ağırlayıp basın toplantısı yaptı.

Konuşulan konular arasında enerji krizi, iç ve dış siyasi dinamikler ve şarap vardı. Moldova 16-20 Haziran tarihlerinde yapılacak Uluslararası Bağ ve Şarap birliğinin 46.cı kongresine ev sahipliği yapacak. Darısı Türkiye’nin başına diyoruz. Kişi başına dünyada en yüksek bağ yüzölçümüne sahip olma özelliği taşıyan Moldova’nın şarapla olan ilişkisini başka bir yazıda paylaşacağız. Bu yazımız ise daha güncel bir konu olan Ukranya-Rusya savaşının Moldova’ya sıçrama tehlikesi üzerine.

Moldova, özellikle Ukrayna’daki savaş ve Rusya ile devam eden gerginlikler nedeniyle endişeler taşıyan bir ülke. Bu korkular, toplumun farklı kesimlerine ve siyasi dinamiklere bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Moldova, Ukrayna ve Romanya arasında yer alan 2.5 milyonluk küçük bir ülke olup, tarihsel olarak Sovyetler Birliği’nin etkisinde kalmış. Anayasasına göre tarafsız bir ülke olsa da, geçmişi ve Rusya’ya olan coğrafi yakınlığı nedeniyle hassas bir konumda bulunuyor.

Moldova içindeki Transdinyester (Transnistria) bölgesinde yıllardır Rusya’nın teşvik ettiği ayrılıkçı bir yapılanma söz konusu. Burada konuşlanmış Rus askerleri, Moldova için ciddi bir tehdit unsuru olarak görülüyor.

Moldova neden savaştan korkuyor?

Moldova, Ukrayna ile sınır komşusu olduğu için savaşın etkilerini yakından hissediyor. Ukrayna’nın güneyinde, Moldova sınırına yakın bölgelerde gerçekleşen bombardımanlar, ülke halkında korku ve tedirginlik yaratıyor.

Moldova’nın askeri kapasitesi son derece sınırlı. bin civarında olduğu sanılan küçük, az donanımlı ve hazırlıksız bir orduya sahip olması, halkın güvenlik konusunda endişelerini artırıyor. Rusya’nın bir savaş söz konusu olduğunda 15-20 dakika içinde tüm ülkeyi teslim alabileceği görüşü yaygın.

Moldova, Rusya’nın Transdinyester’i Ukrayna savaşında olduğu gibi bir askeri operasyon için kullanabileceğinden endişe ediyor. Rusya’nın geçmişte ayrılıkçı bölgeleri nasıl desteklediği düşünüldüğünde, bu olasılık Moldovalılar için büyük bir korku kaynağı olması anlaşılabilir bir durum.

Moldova İçindeki Fikir Ayrılıkları

Moldova toplumu, Rusya ve Avrupa Birliği arasında bölünmüş durumda. Mevcut hükümet Avrupa yanlısı olsa da, halkın bir kısmı Rusya ile güçlü ilişkilerin sürdürülmesini savunuyor. Bu durum, hem siyasi hem de toplumsal gerilimleri artırıyor.

Moldova, Ukrayna savaşının ekonomik etkilerini de ciddi şekilde hissediyor. Enerji fiyatlarındaki artış ve gıda krizi gibi sorunlar, halkın geleceğe yönelik kaygılarını daha da derinleştiriyor. Moldovada ciddi bir enerji sorunu var. Ukranyadaki savaş nedeniyle oradan gelen gaz kesilmiş durumda. Aynı şekilde elektriğe de ulaşım iyice zorlaşmış.

Avrupa Birliği ve ABD, Moldova’ya ekonomik ve siyasi destek sağlayarak ülkenin Rusya karşısında daha dayanıklı olmasını sağlamaya çalışıyor.

Moldova, Haziran 2022’de Avrupa Birliği aday ülkesi statüsü kazandı. Bu, Moldova’nın Batı’ya daha fazla yakınlaşmasının bir işareti olsa da, diğer taraftan Rusya’nın hoşnutsuzluğunu artıran bir gelişme oldu.

Moldovalılar Gerçekten Korkuyor mu?

Moldova’da sanki endişe ve umut bir aradaymış hissine kapıldık.  Moldova halkı genel olarak Rusya’nın saldırgan bir politika izlemesinden çekiniyor. Ancak Ukrayna’daki savaşın Rusya’yı yıpratmış olması, Moldova’ya yönelik bir saldırı ihtimalini şimdilik azaltıyor.

Büyükelçinin söyledikleri arasında Moldova’da savaş korkusu yaygın olsa da, insanların krizlere karşı hazırlık yaptığı  ve Ukraynalı mültecilere yardım ederek dayanışma gösterdiği konuları dikkatimizi çekti.