Kudsi Erguner ve son kitabı hakkında..

 

Haftalık fransız dergisi “Dimanche” son sayısında dünya çapındaki tasavvuf müziği elçimiz Kudsi Erguner’le yeni kitabı üzerine yaptığı röportaja yer verdi.

 

 

 

 

Kudsi Erguner ile Söyleşi: Mevlânâ’nın Mesajına  Bir Bakış; İman bizden insan olmamızı ister.

Neyzen, besteci ve yazar Kudsi Erguner, Türkiye’nin ve tasavvuf müziğinin en tanınmış isimlerindendir. Sanatçının eşi Arzu Erguner ile birlikte kaleme aldığı Rûmî ve Mevleviler: Gerçek Hikâye adlı yeni kitap, Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin felsefesini tarihsel bağlamı içerisinde ele alarak, son yıllarda popüler kültürle şekillenen yüzeysel yaklaşımlara eleştirel bir perspektifle yaklaşıyor.

Erguner’e göre Mevlânâ’nın mesajı, 800 yılı aşkın bir süredir deam eden evrensel bir mesajdır. Ancak bu mesaj, zamanla anlamını yitirmiş, eksiltilmiş ya da tahrif edilmiş bir şekile bürünmüştür. Kitap, hem bu dönüşümün nedenlerini irdelemeyi hem de Mevlânâ’nın özgün düşünsel ve manevi evrenini okuyucuya yeniden sunmayı amaçlıyor.

Tasavvufun Günümüzdeki Dönüşümü

Kudsi Erguner, söyleşide günümüzde tasavvufun büyük ölçüde folklorik, turistik ya da gösteriye dayalı bir forma büründüğünü ifade ediyor. Ona göre bu durum, tasavvufun asıl amacı olan içsel arınma ve insanın kendi varoluşuyla yüzleşmesini arka plana itiyor. Özellikle sema ayinlerinin popüler kültürün bir parçası haline gelmiş olması, meseleyi şekilsel bir düzleme indirgemiş durumda.

Sanatçıya göre Mevlânâ’nın öğretisinin temelinde, insanın kendi hakikatiyle buluşması, aşk ile yanması ve içsel bir dönüşüm geçirmesi vardır. Ancak günümüzde bu derin manevi yönün, tüketim kültürü içinde yüzeysel bir “mistik imgeye” dönüştüğü gözlemlenmektedir.

Tarihsel ve Sosyolojik Arka Plan

Kitap, Mevlânâ’nın yaşadığı dönemin tarihsel koşullarını ve toplumsal dinamiklerini de ele alıyor. 13. yüzyılın başlarında Anadolu’da yaşanan Moğol istilaları, mezhepler arası gerilimler ve siyasi istikrarsızlıklar, onun eserlerinin şekillenmesinde önemli rol oynamıştır. Bu bağlamda, Mevlânâ’nın mesajı yalnızca bireysel bir mistik yolculuk değil, aynı zamanda toplumsal bir dayanışma ve direniş çağrısıdır.

Erguner ayrıca, Osmanlı döneminde tarikatların devlet yapısıyla ilişkisine, Cumhuriyet döneminde tekkelerin kapatılmasıyla birlikte yaşanan kırılmalara ve modern dönemde tasavvufun yeniden gündeme geliş biçimlerine de değiniyor. Bu tarihsel çerçeve, Mevlânâ’nın mesajının ne şekilde dönüştüğünü anlamak açısından önemli bir zemin sunuyor.

Genç Kuşaklara Çağrı

Kudsi Erguner, kitabın özellikle genç okuyucular için yüzeysel spiritüalizm ve ticarileşmiş tasavvuf söylemleri karşısında bir alternatif oluşturmasını hedeflediklerini belirtiyor. Gerçek dönüşümün, içsel bir yolculuk ve disiplinle mümkün olabileceğini; aşk, bilgi ve hikmetin birlikte ele alınması gerektiğini vurguluyor.

Yayın Bilgisi:

Rûmî et les derviches tourneurs, la véritable histoire

Yazarlar: Kudsi Erguner & Arzu Erguner

Yayınevi: Éditions Albin Michel, Haziran 2025