Evita da adını duyduğumuz gazete; La Prensa

Nereden çıktı bu? diye soruyor olabilirsiniz. Ama biraz düşünürseniz ilişkiyi kurarsınız. Bugün bir youtube kanalı susturuldu.

La Prensa’nın Hikâyesi

Kuruluş ve Yükseliş (1869–1930)

• 1869’da José C. Paz tarafından Buenos Aires’te kuruldu.
• Liberal, bağımsız ve uluslararası standartlara yakın bir gazetecilik anlayışı benimsedi.
• Teknolojik yeniliklere (rotatif baskı, telgraf haberleşmesi) erken uyum sağladı.
• 20. yüzyıl başında, sadece Arjantin’de değil, Latin Amerika’nın en prestijli gazetelerinden biri olarak görülüyordu.
• La Prensa’nın üslubu, The Times (Londra) veya Le Figaro (Paris) ile kıyaslanırdı.

Siyasi Etki ve Muhalefet (1930–1945)

• Arjantin’de 1930 darbesi sonrası siyasal kutuplaşmalar arttı.
• La Prensa, demokratik değerleri savunan çizgideydi.
• Özellikle işçi hareketleri ve popülist liderlere karşı mesafeli bir duruş serdi.
• Bu nedenle, Juan Perón’un yükselişiyle gazeteyle hükümet arasındaki gerilim başladı.

Perón Dönemi ve Baskı (1945–1951)

• Perón, işçi sınıfının sesi olarak iktidara gelirken, La Prensa onu şüpheyle ve eleştirel bir tonla takip etti.
• Gazete, Peronizm’i popülizm ve otoriterlik olarak niteleyen yazılar yayımladı.
• Perón hükümeti, gazetenin “oligarşiyi” savunduğunu ve halkı kışkırttığını öne sürdü.
• 1951’de hükümet, gazetenin mülküne ve binasına el koydu.
• Binanın kontrolü CGT (Genel İşçi Konfederasyonu)’na verildi.
• Bu olay, Arjantin’de basın özgürlüğünün sembolik bir şekilde bastırılması anlamına geldi.

Sürgün ve Yeniden Doğuş (1951–1956)

• La Prensa bu dönemde kapatıldı.
• Gazetenin bazı gazetecileri sürgüne gitti, bazıları başka mecralarda yazmaya devam etti.
• 1955’te Perón’un askeri darbeyle devrilmesinin ardından, 1956’da La Prensa tekrar açıldı.
• Fakat eski etkisini hiçbir zaman tam anlamıyla geri kazanamadı.
• Sonraki Yıllar ve Günümüz

• 1960’lardan itibaren, La Nación gibi rakip gazeteler öne çıktı.
• La Prensa, Perón sonrası dönemde hâlâ etkili bir gazete olarak varlığını sürdürse de eski “Latin Amerika’nın en güçlü sesi” konumunu kaybetti.
• Bugün hâlâ yayımlanıyor ama tarihsel önemi, özellikle 20. yüzyıl ortasındaki bu dramatik kapatılma hikâyesinde yatıyor.

 

Simge Değeri

• La Prensa’nın kapatılması, sadece bir gazetenin kapanması değil; Arjantin’de basın özgürlüğünün çöküşünün sembolü oldu.
• Bu yüzden Evita müzikalinde özel bir yer buldu.
• Arjantin tarihçileri hâlâ bu olayı “Peronizm’in karanlık yüzü”nün simgesi olarak tartışırlar.
• Fatih Altaylı’nın kanalını kapatmasını neyin karanlık yüzü olarak konuşacağız gelecekte?